Θεσμός Συμβολαιογράφου

Ο συμβολαιογραφικός θεσμός γεννήθηκε ταυτόχρονα με τις πρώτες κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις των ανθρώπων. Ανάγει την ίδρυσή του χιλιάδες χρόνια πριν με εθιμικούς κανόνες. Με τη νομική μορφή του εθίμου διήνυσε μεγάλη ιστορική απόσταση, μέχρις ότου στις πολιτισμένες χώρες του τότε γνωστού κόσμου αναγνωρίστηκε και καθιερώθηκε με κανόνες γραπτού δικαίου, ως θεσμός των συναλλαγών και της προληπτικής δικαιοσύνης.  Συνεπώς, ο συμβολαιογραφικός θεσμός είναι δημιούργημα και επακόλουθο της ανάγκης των κοινωνιών και των ανθρώπων για σταθερότητα, βεβαιότητα και ασφάλεια στις συναλλαγές.

Ο Συμβολαιογράφος είναι άμισθος δημόσιος λειτουργός. Διορίζεται μόνιμα από τον Υπουργό Δικαιοσύνης και καθήκοντά του είναι η προστασία του δημοσίου συμφέροντος, της δημόσιας ασφάλειας και της δημοσιονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Ελέγχεται για τη νόμιμη και επιμελή άσκηση των καθηκόντων του με τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις από τον κατά τόπο αρμόδιο εισαγγελέα.

Ως δημόσιος λειτουργός ο Συμβολαιογράφος απολαμβάνει υπηρεσιακής, επαγγελματικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας: είναι ανεξάρτητος απέναντι τόσο στα πρόσωπα τις δηλώσεις των οποίων βεβαιώνει, όσο και τη δημόσια διοίκηση, σε αντίθεση με τους δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι είναι εκτελεστές της θέλησης του κράτους, οφείλουν υπακοή στις διαταγές των προϊσταμένων τους και διέπονται από τον Υπαλληλικό Κώδικα.

Ο θεσμός του Συμβολαιογράφου κατέχει κεντρικό ρόλο στο Ελληνορωμαϊκό δικαιϊκό σύστημα το οποίο κρατεί σε 22 Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιταλία, Ισπανία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Ουγγαρία,  Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία, Δημοκρατία της Τσεχίας και Ρουμανία) και έχει ήδη εισχωρήσει στις νομοθεσίες των πρώην ανατολικών χωρών.

Στην Ελλάδα, οι έδρες των συμβολαιογράφων είναι κατανεμημένες γεωγραφικά σε ολόκληρη την επικράτεια έτσι ώστε να είναι εύκολη για όλους η πρόσβαση στον Συμβολαιογράφο της εμπιστοσύνης τους.